Herhangi bir konu hakkında bir gerçeği göstermek, bilgi vermek, bir tezi kanıtlamak ya da bir fikri savunma amacı güderek kaleme alınan yazılar; makale olarak adlandırılır. Makalelerde ana temel, fikirdir. Makale yazarları bir konu hakkındaki görüşlerini belirli kanıtlar vasıtasıyla anlatmaya çalışır. Böylece okuyucuları hem bilgilendirmeyi hem de inandırmayı hedefler. Makalelerin amacı, bilgilendirme, açıklama, kanıtlama olabildiği gibi eleştiri de olabilmektedir.

Makale Nedir Kısaca?​

Kısaca makale, bir görüşü kanıtlarıyla birlikte savunmak ya da eleştirmek için yazılan düşünce yazılarıdır. Makaleler giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden meydana gelmektedir. Makaleler, bu şablon üzerinde dikkatlice planlanmalıdır. Konudan bahsedilen bölüm makalenin giriş kısmını oluşturur. Giriş kısmında savunulan görüş ya da konu sergilenir. Okuyucu makale içinde hangi onunun irdeleneceğini bu aşamada anlar. Seçilen konunun ele alınarak işlendiği ve belgelerle desteklendiği bölüm ise makalenin gelişme kısmını temsil eder. Burada yazar savunduğu görüşü ispatlamak için tüm gücünü ortaya koyar. Açıklamalar, tanıklar, örneklerden yararlanır. Gerekirse alıntılara başvurarak kanıtlarını boyutlandırır.

Düşüncelerin ve bilgilerin harmanlanıp bir sonuca kavuşturulduğu bölüm ise makalenin sonuç kısmını oluşturmaktadır. Bir bakıma sonuç bölümü için konunun özeti de diyebiliriz. Yazının etkisi sonuç kısmında doruk noktasına ulaşır. Sonuç kısmı yazarın seçtiği konuya göre gerekmeyebilir. Makale içinde konu dağılmamışsa ve gelişme kısmında yeterli açıklama ve sonuca kavuşturma yapılmışsa yazar, ayrıca bir sonuç oluşturmaya ihtiyaç duymayabilir.

Makale Nasıl Yazılır?​

Makaleler genel olarak ciddi ve açıklayıcı tarz bir dil kullanılarak kaleme alınır. Aksi halde ciddiyetten uzak ve anlaşılmayan bir makale hedefine de ulaşamayacaktır. Makaleler özünde öğretici yazılardır. Yazarları bu sebeple tutarlı ve tarafsız olmak zorundadır. Makalenin konusu resim, müzik gibi sanatsal konular içerebilir. Makale için konu alanı oldukça geniştir. Siyasal konular, bilimsel konular, spor konuları, eğitim konuları şeklinde bu listeyi sürdürebiliriz.

Öncelikle herkesin yazamayacağı bilinmelidir. Gazete makaleleri diye tabir edilen makale türünü ise bir konu hakkında yeterli bilgi sahibi olan herkes yazabilir. Makale yazma süreci konusuna göre uzun zaman alabilir. Bu yüzden yazarların sabırlı olması gerekmektedir. Öncelikle seçilen konu üzerine geniş kapsamlı bir araştırma yapılmalı ve bilgilerin doğruluğundan emin olunmalıdır.

Giriş, gelişme ve sonuç çerçevesinde planlanan veriler makale için uygun bir dil ile metne dönüştürülmelidir. Ayrıca makale yazmak kadar makale okumak da önemlidir. Gazeteleri geride bırakan teknoloji ile makaleler de artık web siteler üzerinden kendine yer bulmaktadır. Makale yazarlığı gelişen dijital dünya ve sayesinde şeklinde yer değiştirmektedir. Dilerseniz kaliteli sitelerden makaleler okuyarak için katkı sağlayabilirsiniz. Bu kaliteli sitelerden biri olan bünyesinde yer alan yazılar sizin için de aydınlatıcı olabilir.

Makalenin Özellikleri​

• Makaleler belli bir plan çerçevesinde yazılır.
• Makalelerde öğretici anlatım, kanıtlayıcı anlatım ve açıklayıcı anlatım ağır basar.
• Makalelerde nesnel verilerin kullanımına yer verilir.
• Makale başlığı okurun ilgisini çeken ve içeriği kapsayan nitelikte olmalıdır.
• Söz oyunlarına başvurulmaz, süslü anlatımlardan uzak durularak düşünceler doğrudan aktarılmaya çalışılır.
• Ele alınan konu bilimsel yöntemlerle değerlendirilir.
• Makaleler asıl amaç olarak okuyucuya bilgi vermeyi hedefler.
• Makalelerde sözcükler, gerçek anlamlarıyla kullanılır. Kelime oyunlarına yer yoktur.

• Makalelerin toplumu aydınlatmak, yönlendirmek gibi önemli görevleri vardır.
• Makaleler; dergi, gazete ya da internet ortamında yayınlanır.
• Makaleler genel itibari ile giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.
• Makaleler verdikleri bilgileri kanıtlarlar. Bunun için belgeler sunar ve alıntılara yer verirler.
• Makalelerde ciddi ve anlaşılır bir dil kullanılması önemlidir. Anlaşılamayan bir makale hedefine ulaşamaz.
• Makaleler kısa ya da uzun olma gibi bir amaç gütmez. Asıl hedef konunun açıklayıcı şekilde aktarılmasıdır.
• Makale içinde tanık gösterme, örnekleme, karşılaştırma gibi çeşitli yöntemler kullanılabilir.
• Makale yazımı için herhangi bir konu sınırlaması yoktur, her konuda yazılabilir. İnsanı ve toplumu ilgilendiren sanatsal, bilimsel, politik ve sosyal içerikli her türlü konu makalede için kullanılabilir.

Makale Türleri​

Makaleler kimi kaynaklarda bilimsel ve edebi şeklinde ikiye ayrılır. Kimi kaynaklarda ise bilimsel ve gazete makaleleri şeklinde sınıflandırılır. Aslında burada yapılmak istenen ayrım şudur: bilimsel makaleler alanında uzman kişilerce yazılmak zorundayken gazete makaleleri şeklinde nitelendirilenler, bir konu hakkında uzman olmasa da yeterli bilgiye sahip kişilerce yazılanları kasteder.

Bilimsel makaleler bilim dergilerinde yayınlandığından dergi makaleleri şeklide de karşınıza çıkabilir. Aynı şekilde edebi tarz makaleler de gazetelerde yayınlandığından gazete makalesi adıyla anılmaktadır. Sonuç olarak makaleleri ana kategori olarak üç başlık altında ele almak daha yerinde bir tercih olacaktır. Bu üç başlık; edebi makale, bilimsel makale ve gazete makaleleri şeklinde olacaktır. Edebi makale; içeriğinde dil, edebiyat ve sanat konularını ele alan makalelerdir. Bu makaleler dergi ve gazetelerde yayımlanabileceği gibi yazarı isterse kitap hâline de getirilebilir. daha kurgusal nitelikte olduğundan kanıtlama gereksinimi duyulmayabilir.



Edebi metinlerde kesin sonuca ulaşmak gibi bir durum söz konusu değildir. Bu özellikleriyle bilimsel metinlerden oldukça ayrılırlar. Bilimsel makale; belli bir alanda uzmanlaşmış kişilerce yazılır. Özgün şekilde yapılmış araştırma sonuçlarına dayanan, raporlanan, yazılan makalelerdir. Bilimsel makalelerde bir tez ya da bir görüş üzerinde durulmaktadır. Sıklıkla alıntılara başvurulur ve kaynakça kısmında zorunlu olarak bu açıklamaların nereden alındığı belirtilir.

Gazete makaleleri diye tabir edilenler de belli bir plan dâhilinde yazılır ancak seçilen konular güncel nitelikli olur. Bu sebeple daha dikkat çekici konuların seçilmesine önem verilmektedir. Gazete makaleleri sohbet yazın türüne daha yakın bir çerçevede ilerler. Aynı şekilde karşınıza meslek makaleleri, sanat makaleleri, teknik makale gibi türler çıkabilir. Bunlar ise makale türlerini belirlemek için ana kategori sayılmaz. Adından da anlaşılacağı gibi bir meslek üzerine, bir sanat dalı üzerine ya da bir konunun teknik özellikleri üzerine yazılan makaleler kastedilmektedir.

Makale ile Karıştırılan Yazı Türleri​

Makaleler, özellikle sohbet, fıkra ve deneme yazın türleri ile sıklıkla karıştırılmaktadır. Oysa aralarında belirgin farklar mevcuttur.

Sohbet ile makale arasındaki ayırt edici farklar; Makalede konu derinlemesine işlenirken, sohbette durum farklıdır. Sohbette konu yüzeysel olarak ele alınır. Makaleler konuyu ispat gayesi güderken sohbet yazın türü için böyle bir zaruri durum söz konusu değildir. Makalelerde ciddi ve bilimsel dil kullanılırken sohbette daha samimi bir konuşma dili tercih edilir.

Makale ile fıkra arasındaki ayırt edici farklar; Makalede ele alınan konu bilimsel olarak ele alınıp incelenirken fıkrada yazarın kişisel görüşüyle konular ele alınıp incelenmektedir. Makalede güçlü kanıtlar sunarak verilen bilgiler kanıtlanmaya çalışılırken fıkra yazarı bilgileri ispatlama konusunda özgürdür. Yani ister ispatlar ister ispatlamaz. Makale yazısı ciddi bir dil ile aktarılırken fıkra dili oldukça rahat ve içtendir.

Makale ile deneme arasındaki ayırt edici farklar; makale yazarı öğretmeyi, bilgilendirmeyi amaçlar. Bilimsel ve terimsel dil kullanır. Konuyla ilgisi olan okurlara hitap ettiğinden hedef kitlesi kısıtlıdır. Belge, anket ve istatistiksel veriler kullanarak bilgilerini kanıtlar ve savunur. Ama deneme yazarı konuyu özgürce seçebilir. Kişisel görüşlerini okuyucu ile paylaştığı için hitap ettiği kitle makaleden daha geniştir. Okuyucuya bir konuyu öğretmeyi değil okuyucuyu bir konu üzerinde düşündürmeyi hedefler.

Makale nedir?

Kısaca makale, bir görüşü kanıtlarıyla birlikte savunmak ya da eleştirmek için yazılan düşünce yazılarıdır. Makaleler özünde öğretici yazılardır. Yazarları bu sebeple tutarlı ve tarafsız olmak zorundadır.

Kimler makale yazabilir?

Bilimsel makaleleri sadece alanında uzmanlar yazabilir. Diğer makale türleri yeterli bilgiye sahip kişilerce yazılabilir. Bu makaleler genellikle sanatsal, sosyal, politik konuları içermektedir.

Makale konusu nelerdir?

Bilimsel makaleler hariç konu sınırlaması yoktur. Sosyal, siyasal, eğitsel, sanatsal içerikli konular olabilir. Gazete makaleleri genellikle ilgi çekici güncel konulara yönelmektedir.